Een narcistische persoonlijkheidsstoornis

Het label "narcisme" wordt tegenwoordig helaas te dikwijls opgeplakt. Helaas, want zo ontkrachten we een toch wel zeer ernstig probleem.

Dit gezegd zijnde, is het type persoonlijkheidsstoornis ook niet van groot belang indien jij met een moeilijk iemand te maken krijgt.

We kunnen stellen dat er bij twijfel dikwijls geen twijfel is. Wanneer je je afvraagt of er iets gaande is, zou dàt je grootste tip moeten zijn dat er daadwerkelijk iets niet pluis is. Als jij je slecht voelt bij één individu en bij al de rest goed, dan is dit een indicator dat het wel degelijk aan dat individu ligt. Niet aan jou! Wat soort persoonlijkheidsstoornis er dan speelt, is in feite onbelangrijk. Het feit dat iemand je (herhaaldelijk) pijn doet, jouw behoeften en gevoelens negeert, is genoeg om je conclusies te trekken.

Als iemand een gebrek aan inlevingsvermogen toont, als iemand systematisch zijn eigen noden voor die van jou zet, als je zegt wat jouw emotionele noden zijn en deze compleet genegeerd worden, als je voortdurend vernederd of gekleineerd wordt, dan is dit NIET GOED! Dit soort gedrag typeert een gewelddadige* relatie. Of dit dan een sociopaat, borderliner, narcist, blablabli of blablabla gaat, maakt absoluut niets uit! Wat wel uitmaakt is dat jij mishandelt wordt en uit deze shit weg moet om op een gezonde manier verder te kunnen met jouw leven.

Dit even om te zeggen dat er echt geen "term" op hoeft te kleven.

*Ja, lieve mensen, ook wanneer het enkel om emotioneel misbruik gaat, spreken we over geweld. Psychische mishandeling kan zeer ernstige gevolgen hebben (waaronder zelfmoord van het slachtoffer).

Het is uiteraard wel nuttig om de symptomen van manipulatieve persoonlijkheidsstoornissen als narcisme te (her)kennen. 

Tekens aan de wand kunnen zijn:

- een laag EQ

- egocentrisme

- neppe moraliteit

- geen respect voor grenzen

- manipulatief gedrag en leugens

- oppervlakkigheid

- lafheid

- theatrale somberheid / drama

- excessieve woede

- grandioze fantasieën

- nooit "sorry" zeggen

- geen kritiek kunnen aanvaarden

- slachtofferrol spelen

- het projecteren van eigen tekortkomingen op jou

- bitterheid en wrok

- generaliseren

- nood aan bewondering

- geen verantwoordelijkheidsgevoel

Volgens de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) – standaardwerk voor professionals in diagnostiek psychische aandoeningen) zou een narcistische persoonlijkheidsstoornis volgende kenmerken hebben:
- opgeblazen gevoel van eigen belangrijkheid (superioriteitsgevoel, overdrijven van eigen prestaties en talenten, verwacht te worden erkend als meerderwaardig, zonder de erbij horende prestaties)
- gepreoccupeerd met fantasieën over grenzeloos succes, macht, genialiteit, schoonheid of ideale liefde.
- geloof “heel speciaal” te zijn => zal nooit eigen fouten toegeven
- excessieve behoefte aan bewondering
- gevoel bijzondere rechten te hebben, d.w.z. onredelijke verwachtingen van uitzonderlijk welwillende behandeling, automatisch meegaan met zijn verwachtingen
- uitbuiten van anderen (misbruik maken van anderen om eigen doelen te verwezenlijken)
- gebrek aan empathie (onbereidheid het gevoel van anderen te erkennen of zich ermee te identificeren) => gemis aan medemenselijkheid
- vaak afgunstig op anderen of geloof dat anderen afgunstig zijn op hem/haar
- arrogant of hooghartig in houding of gedrag

Een narcist is een gevaarlijk iemand om toe te laten in je leven omdat zij een enorme negatieve impact kunnen hebben op jouw mentale gezondheid.

Vriendschap met een narcist is een illusie. Simpelweg omdat de narcist geen liefde kent. De “liefde” van een narcist is enkel en alleen gericht om in de behoefte van de narcist te voorzien. Hij is iemand die altijd gelijk wil hebben, duldt geen tegenspraak, manipuleert om te krijgen wat hij wil en verwacht gunsten waarvoor hij niets zal teruggeven. Wanneer je hem confronteert met zijn gedrag wordt hij boos. Het maakt niet uit hoeveel je geeft, het zal nooit genoeg zijn. Het gat in de narcist is in veel opzichten een bodemloze put.

Het steeds toenemende misbruik van de narcist verandert je mentaal ingrijpend. Het gevaar zit hem erin dat je door een narcistische relatie en zijn totale gebrek aan liefde (of vriendschap) volledig wordt opgebrand.

Manipulatie veroorzaakt veranderingen in je hersenen en denkpatronen. De gevolgen kunnen veel erger zijn dan de meeste mensen beseffen. Narcistisch misbruik kan volgende symptomen veroorzaken (vooral bij HSP’s!): stress, uitputting, depressie, PTSS, …

Stel jezelf deze belangrijke vraag: waarom zou je zo’n relatie willen behouden?

Let wel op: breken met een narcist is iets wat ze je niet in dank afnemen (jij beschadigt hun ego en dat pikken ze niet); hij zal er alles aan doen om de controle te herstellen. Een veel gebruikte techniek is hierbij de lastercampagne (je zal afgeschilderd worden als een instabiele en gestoorde persoon). De enige manier om niet te worden teruggetrokken in het drama van de relatie is hem compleet uit je leven te verwijderen. Zolang de narcist in je leven is, zal hij (psychische) schade blijven veroorzaken.

Helaas is geen contact niet altijd mogelijk, …
Wat helpt is dan om de volledige waarheid te gaan zien, van hoe hij is en doet. Als je dat ziet, dan kan je afstand nemen en beperkt contact houden. Het is bij elke ontmoeting belangrijk dat je hem doorziet en ondertussen bedenkt dat alles wat hij zegt, altijd gericht is om te manipuleren.
Door dicht bij jezelf te blijven kan je de macht terugnemen. Wees niet bang om weerstand te tonen. Toon desinteresse.

Jij bent de moeite waard om met liefde en respect behandeld te worden! VERGEET DIT NOOIT!

Om jezelf te beschermen is het nodig om alert te zijn op manipulatie, je grenzen te bewaken en “nee” te zeggen wanneer nodig.

Hou ook altijd in gedachten dat jouw empathie mooi is, tenzij het ten koste gaat van jezelf.

Geen enkele relatie is het waard je mentale gezondheid ervoor op te offeren!

Heb jij het vermoeden slachtoffer te zijn van iemand met een persoonlijkheidsstoornis? Neem gerust contact op.

Tomorrow Mind specialiseert zich onder andere in herstel na (narcistisch) misbruik.

Bij kritiek zijn er twee manieren van reageren: 
1. je luistert naar wat er gezegd wordt en vraagt je af of de kritiek terecht is, zo ja, neem je jouw verantwoordelijkheid en groei je als mens.
2. je luistert niet eens. Kritiek op mij? Hoe durven ze?!

Vraag jezelf eens af hoe jij reageert op kritiek. Durf jij kritisch naar jezelf te kijken? Neem jij je verantwoordelijkheid om als mens te groeien? Of blijf je koppig vasthouden aan jouw "gelijk"? 
In het laatste geval sta je niet alleen de ander, maar ook jezelf in de weg. Vooral mensen met narcistische trekken, hebben het moeilijk om kritisch naar zichzelf te kijken omdat dit eenvoudigweg te pijnlijk is. Maar de tol is heel zwaar, want uiteindelijk word je als "moeilijk" bestempeld en blijven de meesten alleen met hun monsterlijk ego achter.