Net zoals de andere aspecten, is mentale gezondheid cruciaal voor het algemeen welzijn en voor een kwaliteitsvol leven.

Mentaal gezond zijn betekent ook weer niet enkel de afwezigheid van een mentale aandoening. Mentale gezondheid omvat cognitief denken, het verwerken en opslag van informatie, kortom het draait om het goed functioneren van het brein.

Onze hersenen zijn een flexibel, vormbaar orgaan. Ook nadat ze volgroeid zijn, blijven celdelingen gebeuren. Voor een gezond brein is het belangrijk het te stimuleren. Het stimuleren van de hersenen zal leiden tot de vorming van meer hersencellen (zie neuroplasticiteit*). Hoe gezonder het brein, des te beter de mentale gezondheid zal zijn.

Stress tast de hersenen aan (zie pagina rond stress). Hoewel de hersenen plastisch zijn, is het belangrijk om aanhoudende stress te vermijden. Vooral op jonge leeftijd zijn optimale levensomstandigheden van primordiaal belang. 

Hoe zorg je voor gezonde hersenen:

- Zorg regelmatig voor de juiste beweging 

- Blijf leren (het uitdagen van je hersenen)

- Beluister muziek of (beter nog) musiceer

- Minimaliseer prikkels (stress vermijden)

- Vermijd alcohol en nicotine

- Zorg voor gezonde levensomstandigheden

Hersen-stimulerende oefeningen (neuroplasticiteit* veroorzaken):

- brein yoga

- brein training

- meditatie: hoewel meditatie ook kan ondergebracht worden bij emotionele én spirituele gezondheid, heb ik er bewust voor gekozen om deze techniek bij mentale gezondheid te zetten, dit omdat dagelijks mediteren leidt tot veranderingen in de hersenen, namelijk toename van delen van de hersenschors die zijn verbonden met: het maken van keuzes, het verwerken van zintuiglijke informatie, geheugen, concentratie en alertheid.

- visualisatie: het mentaal visualiseren van een activiteit creëert hetzelfde effect in de hersenen als het werkelijk uitvoeren van de activiteit. Bij mentale bezigheden worden dezelfde structuren in de hersenen geactiveerd als bij lichamelijke bezigheden.

- doelen stellen: dopamine veroorzaakt op natuurlijke manier neuroplasticiteit wanneer wij op een juiste manier doelen nastreven.  Telkens wij een doel benaderen en wij merken dat we op de goede weg zitten, wordt dopamine vrijgelaten. Op deze manier zet dopamine je aan om door te zetten, dezelfde weg te volgen. De dopamine-beloning zit hem dus NIET ENKEL in het behalen van het doel, maar in het streven ernaar. Je hoeft je doelstelling zelfs niet te behalen, proberen is in dit opzicht voldoende. 

*Neuroplasticiteit: het vermogen van de hersenen om zich te herstellen en/of herstructureren. Ons brein is constant aan het vernieuwen, compenseren en aanpassen. Dit gaat op twee manieren: door het versterken van bestaande verbindingen én door het creëren van nieuwe zenuwcellen (neuronen). Wanneer we bezig zijn met leren en nieuwe ervaringen, creëren de hersenen een reeks van zenuwbanen. Deze zenuwbanen, zijn connecties gemaakt van onderling verbonden zenuwcellen (neuronen). Herhaling versterkt deze verbindingen. Door bewust en herhaaldelijk nieuwe connecties te maken, hebben we zelf invloed op hoe deze verbindingen werken.